راد پمپ وسیله ای میکانیکی است که مایع را از یک سطح بسطح دیگر با افزایش فشار مایع به مقدار مورد نیاز منتقل میکند تا بر اثرات ترکیبی اصطکاک، جاذبه و فشار های بهره برداری غلبه کند. با وجود تعداد وسیع پمپ ها در دسترس ۸۰ درصد پمپ های مورد استفاده در صنعت، پمپ های یک مرحله ای مکش انتهایی هستند.
پمپ سانتریفوژ مایع را با چرخش یک یا چند پروانه، در داخل محفظه (پوسته) حلزونی حرکت میدهد. مایع از طریق قسمت ورودی محفظه به چشمی پروانه میرسد، یعنی جایی که بوسیله پره های پروانه حمل میشود.
چرخش پروانه با سرعت زیاد، یک نیروی گریز از مرکز را بوجود می آورد که مایع را در امتداد پره ها پرتاپ میکند و سبب تخلیه از محیط خارجی با سرعت بالاتر میگردد. این انرژی سرعتی بوسیله محفظه حلزونی و قبل از تخلیه مایع به سیستم، تبدیل به فشار میگردد.
دو نوع پمپ بیشتر از انواع دیگر مورد استفاده قرار میگیرند. آنها عبارتند از پمپANSI که بر اساس استاندارد های انستیتوی استاندارد ملی آمریکا طراحی و ساخته میشود و پمپ API که بر اساس استاندارد ۶۱۰ انستیتوی استاندارد ملی آمریکا را برای سرویس های عمومی پالایشگاهی برآورده میکند.
درحالی کشور های دیگر، مانند استاندارد های بین المللی ISO، استاندارد های DIN آلمان و استاندارد BS انگلیس طراحی های خودشان را دارند. اما انواع این پمپ ها شبیه ANSI یا API هستند.
درطی این سالها طراحی های ANSI به نوع ترجیحی پمپ های مکش انتهایی تبدیل شده است که نه تنها برای فرآیند های شیمیایی است بلکه برای آب و سرویس هایی با خورندگی کم است. استاندارد ANSI برای قابلیت تغییرات ابعادی پمپ ها، از یک سازنده به سازنده دیگر پیش بینی شده است.
پمپ API، تقریبا گزینه انحصاری برای کاربردهایی در پالایش نفت و صنایع مربوطه است جایی که درجه حرارت و فشار بالاتر و خوردگی بیشتر است. درحالیکه مشخصات API، برخی از مدل های قائم را شامل میشود، اما طراحی نوع افقی (پمپ های افقی) مورد استفاده بیشتر دارد. هر دوی این پمپ ها یک مرحله ای و دارای محفظه دو تکه شعاعی میباشند تا برای آسانی تعمیر و نگهداری از قسمت پشت بیرون کشیده شوند.
کاربرد
با توجه به انواع مایعاتی که بوسیله این پمپ ها جابجا میشوند غالبا کاربردهای مختلف بصورت زیر دسته بندی میگردند:
- هیدرکربن ها
- مواد شیمیایی
- دوغاب ها
- آب
هیدروکربن ها، محصولات پایه نفتی هستند که معمولا بصورت سبک، متوسط و سنگین طبقه بندی میشوند هیدروکربن های سبک در فشار و درجه اتمسفریک، تمایل به بخار شدن دارند هیدروکربن های متوسط مایع میباشند و هیدروکربن های سنگین ویسکوز و یاحتی جامدند.
مواد شیمیایی شامل اسیدهای قوی، قلیا ها یا عوامل اکسید کننده میباشند که بر روی تجهیزات و محیط اثرات تخریبی دارند همچنین آنها درصورت نشتی برای پرسنل واحدهای صنعتی خطرناکند.
دوغاب ها از مخلوط ذرات جامد داخل یک مایع که معمولا آب است تشکیل شده اند آنها جزئی از تنوع وسیع محصولات و مواد زائد هستند. آب و مایعات آب مانند (شامل مقداری از مواد شیمیایی ملایم)، آسان جابجا میشوند و برای تجهیزات و محیط زیان آور نیستند.
برخی از مایعات بیشتر مخرب در صورتیکه از پمپ نشت کنند میتوانند مایع سمی تولیدکنند و بخار شوند. برای مثال بخار آزاده شده خطر معمول هیدروکربنهاست که ممکن است در اتمسفر رها شود، یا دیگر مواد شیمیایی که ممکن است در معرض درجه حرارتهایی بهره برداری خیلی بالا باشند.
اگر بخار آزاد شده در معرض جرقه باشد ممکن است ایجاد انفجار کند یا آتش بگیرد. در نتیجه در مورد این مایعات باید بشدت از خسارت محیطی و راندمان پمپاژ آگاه باشیم همچنین باید به ایمنی پرسنل خیلی دقت کنیم از اینرو باید در انتخاب بین ANSI و API خواص مخصوص سیال را همراه شرایط بهره برداری در نظر بگیریم. اختلاف اصلی بین پمپ ها، غالبا اختلاف در طراحی محفظه پوسته آنهاست.
